NÖBET ÜCRETİ ALACAĞI DAVASI

Bu makalemizde sizlere Nöbet Ücreti Alacağı Davası ile ilgili bilgileri emsal kararlar ışığında sizlerle paylaşacağız. Nöbet Ücreti Alacağı ile ilgili yürütülecek süreç ve davalar hukuki bilgiye dayandığından ilgili süreçlerin bir İdare Hukuku Avukatının hukuki yardımı eşliğinde sürdürülmesini tavsiye ederiz.

Nöbet Ücreti Nedir ?

Aylık normal mesai süresinin dışında çalışma yapılması halinde bu çalışmaya fazla çalışma denir. Fazla çalışma, bazı bakanlıklara bağlı kurumlarda genellikle nöbet ile uygulandığı için, fazla çalışma nöbet ücretleri direkt olarak nöbet ücreti olarak anılabilmektedir. Sağlık sektöründe çalışan sağlık personelinin, özellikle hemşirelerin, nöbet ücretleri konusu, çalışma şartları ve maddi hakları açısından büyük bir öneme sahiptir. 2024 yılında, sağlık personeli nöbet ücretleri, özellikle hemşirelerin alacağı ücretler konusunda gündemdeki yerini koruyor. Hemşireler ve doktorlar gece gündüz demeden hastaların sağlık hizmetine ihtiyaç duyduğu her an nöbet tutarak çalışmaktadır. Ancak, bu özverili çalışmanın maddi karşılığı, 2024 yılı itibarıyla nöbet ücretlerinin belirlenmesiyle ilgili olarak önemli bir konu haline gelmiştir. 2024 sağlık personeli nöbet ücretleri, Hemşirelerin ve doktorların yoğun ve stresli çalışma koşullarında adil bir şekilde karşılanmasını hedeflemekteyse de nöbet ücreti ödenmesinde zaman zaman uyuşmazlıklar meydana gelmektedir. Doktorlar ve Hemşireler, gece nöbetlerinde ve hafta sonu çalışmalarında ortaya koydukları ekstra çaba ve özveri için hak ettikleri ücreti alabilmelidir. Bu bağlamda, 2024 hemşire nöbet ücretleri, hemşirelerin çalışma saatleri, nöbet tutma sıklığı, nöbet tutulan gün ve saat aralıkları gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir.
Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğinin ;

• “Nöbet Esasları” başlığı altındaki 41 inci maddesinde; “Genel olarak yataklı tedavi kurumlarında nöbet; normal çalışma saatleri dışında ve resmi tatil günlerinde dışarıdan gelecek hastalarla, kurum içindeki hastaların acil durumlarında tıbbi ve bununla ilgili idari ve teknik yardımları vaktinde sağlayabilmek, olması muhtemel idari ve teknik olay ve kasalara zamanında müdahale edebilmek amacını güder. … f) Kurum nöbet cetvelleri her hizmet bölümü veya meslek grubu için ayrı ayrı düzenlenir. Nöbet listeleri aylık olarak hazırlanır; tabip ve doğrudan baştabipliğe bağlı görevlilerin listelerini baştabiplik, idareye bağlı personelin listesini hastane müdürlüğü, başhemşireliğe bağlı olanların listelerini ise baş hemşirelik düzenler ve bunları baştabip onaylar. Nöbet listelerinin birer örneği baştabip odasına, nöbetçi tabip odalarına ve ayrıca kurumun görülebilen bir yerine asılır. Birer örneği de Sağlık müdürlüğüne gönderilir. Nöbet listeleri normal günler için ayrı, Cumartesi, Pazar, bayram ve tatil günleri için de ayrı olarak düzenlenir. Nöbet listelerinin düzenlenmesinde yıllık izinler dikkate alınır…”
• “Nöbet Türleri” başlığı altındaki 42 nci maddesinde; “Nöbet hizmetleri evde nöbet, normal, acil, branş nöbeti olarak dört şekilde yürütülür. Acil ve branş nöbetlerinin hangi hallerde, tutulacağı hastanenin türüne, iş durumuna, personel mevcuduna, hizmetin gereklerine göre baştabip tarafından tespit edilir. Eğitim Hastanelerinde de uzman ve uzmanlık eğitimi görenlerden kimlerin hangi nöbete gireceklerini ve ne nöbeti tutacaklarını da baştabip tespit eder.
• İcapçı nöbeti (Ev nöbeti): Uzman adedi nöbet tutacak miktarlardan az, fakat birden fazla olan kurumlarda uzmanlar sırayla ev nöbetini tutarlar. Bunun için aylık ev nöbet listeleri hazırlanır. Ev nöbetçisi mesai saatleri dışında kurumun idari ve tıbbi her türlü gereklerinden sorumludur. Ev nöbetçisi akşam vizitlerini yapmaya, mesai dışında bulunduğu yeri bildirmeye, kuruma her davette gelmeye mecburdur…” hükümleri yer almaktadır.

Fazla çalışmanın ispatında, ispat yükü genel hükümlere tabidir. Dolayısıyla fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi kural olarak, bu iddiasını ve fazla çalışma yaptığı gün ile saatleri ispat etmek zorundadır. Fiili bir olgu söz konusu olduğundan, kural olarak işçi, fazla çalışma yaptığını her türlü delille ispat edebilir; bu bağlamda tanık da dinletebilir.

Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir.
DMK 657’de yer aldığı şekli ile, “yataklı tedavi kurumlan, seyyar hastaneler, ağız ve diş sağlığı merkezleri, aile sağlığı merkezleri, toplum sağlığı merkezleri ve 112 acil sağlık hizmetlerinde haftalık çalışma süresi dışında normal, acil veya branş nöbeti tutarak, bu nöbet karşılığında kurumunca izin kullanmasına müsaade edilmeyen memurlar ile sözleşmeli personele, izin suretiyle karşılanamayan her bir nöbet saati için (nöbet süresi kesintisiz 6 saatten az olmamak üzere), gösterge rakamlarının aylık katsayısı ile çarpılması sonucu hesaplanarak nöbet ücreti ödenir.”
Fazla Çalışmanın Uygulama Esaslarını Gösterir Yönetmeliğin;

• 8.1. “Tanımlar” başlıklı 3 üncü maddesi; “A) Fazla çalışma: Devlet Memurlarının, genel olarak haftalık çalışma süresi olan, 40 saatin üstünde yaptıkları çalışma, fazla çalışmadır. …  B) Nöbet Hizmeti: Kurumların faaliyetleri gereği, güvenliğin veya hizmetin devamını temin amacıyla, normal çalışma saatleri içinde veya dışında yapılan çalışmadır.”
• 8.2. 4 üncü maddesi; “Fazla çalışmanın ücretle karşılanabilmesi için memurun kadrosuna ait görevini normal günlük çalışma saatleri dışında fiilen yapması gereklidir.” hükmüne haizdir.

Nöbet Ücreti Ödenmemesi Halinde Ne Yapılabilir ?

Nöbet görevi verilen üniversite öğretim üyelerine, ağız ve diş sağlığı merkezleri, aile sağlığı merkezleri, toplum sağlığı merkezleri ve 112 acil sağlık hizmetlerinde nöbet tutan sağlık görevlilerine nöbet ücretlerinin ödenmesi gerekmektedir. Nöbet ücreti talebi üzerine ilgili idare tarafından herhangi bir işlem tesis edilmez veya eylemde bulunulmaz ise, ilgili idarenin işlemine karşı  İdare Mahkemesinde dava açma hakkı bulunmaktadır.

Nöbet Ücreti Alacağı Emsal Kararlar

• Danıştay 8. Dairesi Esas : 2022/2669 Karar : 2022/2875 Karar Tarihi :20.04.2022 sayılı kararında;

“Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi Radyoloji biriminde Arş. Gör. Dr. olarak görev yapan davacının, davalı idareye bağlı acil servis ve yoğun bakım hizmetleri için nöbet görevini ifa ettiği, bu kapsamda acil servis ve yoğum bakım hastalarına baktığı ve onların tedavisi için mesai harcadığı hususunda herhangi bir ihtilaf bulunmadığı anlaşılmakla, söz konusu nöbet görevlerini ifa ettiği sürede nöbet ücretinin acil servis için öngörülen katsayı dikkate alınarak ödenmesi gerekirken, aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi Kararında ise hukuki isabet bulunmadığı sonucuna varılarak dava konusu işlemin iptaline kesin olarak karar verilmiştir.”

• Danıştay 11. Dairesi Esas : 2017/756 Karar : 2018/1169 Karar Tarihi :01.03.2018 sayılı kararında;

“Dosyanın incelenmesinden; Mardin Derik Devlet Hastanesi’nin röntgen biriminde röntgen teknikeri olarak görev yapan davacının, hastanede acil servise ait ayrı bir röntgen birimi bulunmadığından röntgen hizmetinin 24 saat yürütüldüğünden, dolayısıyla acil servis nöbeti tuttuğundan bahisle acil servis hizmetinde geçen nöbet ücretinin acil katsayısı üzerinden %50 artırımlı ödenmesi için yaptığı başvurusunun, davacının görev yaptığı birimin acil servis birimi olarak değerlendirilemeyeceği, acil servise hizmet veren birimlerde çalışan personele farklı bir nöbet ücreti verileceğine dair bir hüküm bulunmadığı ileri sürülerek reddi üzerine bu işlemin iptali ile mahrum kaldığı parasal haklarının her dönem tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır. Bu durumda, ayrı bir acil röntgen birimi bulunmayan hastanede, acil servis hizmetleri için nöbet görevini ifa ettiği hususunda ihtilaf bulunmayan davacının, ifa ettiği nöbet görevleri için nöbet ücretinin yüzde elli artırımlı olarak ödenmesi gerekirken, aksi yönde tesis edilen işlemde ve davanın reddi yolunda veriler İdare Mahkemesi Kararında uygunluk bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.”

• Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu Esas : 2020/152 Karar : 2020/160 Karar Tarihi :23.11.2020 sayılı kararında;

“657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 33. maddesi ve yukarıda anılan Toplu Sözleşme hükümlerinde tahdidi olarak sayılan diyaliz, ameliyathane, yoğun bakım, acil servis ve 112 acil sağlık hizmetleri birimlerinde çalışan personelin görevinin sürekli özen ve dikkat gerektirmesi, öte yandan bu birimlerde görevli personelin daha fazla sorumluluk üstlenmesi gibi hususlar dikkate alındığında, %50 artırımlı nöbet ücretinden yararlanma koşulunun hizmet değil birim bazında değerlendirilmesi gerekmekte ve bahsi geçen birimlerde görev yapmayan personele nöbet ücretinin %50 artırımlı ödenmesine hukuken imkan bulunmamaktadır.”
Yazımızı burada noktalıyoruz ve faydalı olmasını diliyoruz. Ankara İdare Hukuku Avukatı Yunus Soysal, İdare Hukukundan kaynaklanan uyuşmazlıkların yargı mercileri önünde çözülmesine ilişkin hukuki danışmanlık ve avukatlık desteği sağlamaktadır. Ankara İdare Hukuku Avukatı Yunus Soysal alanına giren davalarda her tür hukuki süreç takibini yerine getirmektedir. Sizlerin de İdare Hukuku Avukatına ihtiyacınız varsa Ankara İdare Hukuku Avukatı Yunus Soysal ile iletişime geçebilirsiniz.